Erfgoededucatie valt onder het bredere begrip cultuuronderwijs. Het maakt leerlingen bewust van de cultuurhistorische context van hun wereld. Het biedt leerlingen en docenten de mogelijkheid om nieuwsgierig en onderzoekend in het leven te staan. Erfgoededucatie verbindt leerlingen met hun omgeving en hun achtergrond, leeftijdsgenoten en ontwikkelt hun identiteitsbesef en cultureel bewustzijn. Het draagt zo bij aan hun persoonsvorming.
Erfgoed in het Voortgezet onderwijs
Erfgoed in het voortgezet onderwijs
Erfgoededucatie is geen apart vak binnen het voortgezet onderwijs, maar komt in meerdere leergebieden en vakken terug. Je kunt er als docent voor kiezen om het een bewust onderdeel van je vak of les te maken. Onder andere in de volgende vakken en gebieden:
- Kunstvakken: muziek, beeldend, drama, dans
- Nederlands
- Geschiedenis
- Maatschappijleer / Mens & Maatschappij
- Burgerschap > doe mee met onze cursus Erfgoed en burgerschap!
Mocht je persoonlijk advies willen voor het inzetten van erfgoededucatie of een masterclass om erfgoededucatie actiever in te zetten in uw onderwijs, neem dan contact op met Imke Donkers.
Wijzer met Erfgoededucatie
Handleiding met de leerdoelen voor erfgoededucatie in het VO, overzichtelijk bij elkaar.
Wil je erfgoededucatie (bewuster) inzetten als onderdeel van je vak, in een les of bij een project? Wijzer met erfgoededucatie is onze basis voor erfgoededucatie voor docenten VO. Met de handleiding krijg je inzicht in de leerdoelen van erfgoededucatie en weet je waar je aan werkt.
Lees meer over de handleiding op onze website.
Lees verder over wat erfgoededucatie betekent voor leerlingen in het voortgezet onderwijs.
Projecten van Erfgoed Brabant in het VO
-
Memes uit Brabant
Memes uit Brabant is een erfgoed en burgerschapsproject voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs op een lokale erfgoedlocatie.
-
Gesprekskaarten erfgoed en burgerschap
37 gesprekskaarten die je uitnodigen om een persoonlijk gesprek te voeren over erfgoed en burgerschap.
-
Heksenjacht
Heksenjacht zijn 3 kant en klare lessen over de heksenvervolgingen voor de onderbouw van het vmbo.
-
Cold cases van Fort Sabina
Lokale samenwerking tussen het onderwijs, het erfgoedveld, de intermediair cultuureducatie en Erfgoed Brabant.
-
Netwerk intermediairs en consulenten VO
Erfgoed Brabant coördineert samen met Kunstloc Brabant het netwerk voor alle VO-consulenten en intermediairs in de provincie.
-
Betekening
Betekening is een creatief programma over persoonlijke betekenisgeving aan cultuur, kunst en erfgoed in Het Noordbrabants Museum.
-
Reflectiekaarten VO
Een hulpmiddel voor docenten om in gesprek te gaan over een culturele of maatschappelijke ervaring of gebeurtenis.
-
Aanpak kansengelijkheid
Provinciebrede samenwerking over hoe cultuureducatie kan bijdragen aan bevordering van kansengelijkheid.
-
Meet Up! - een werkwijze voor lokaal erfgoed in het curriculum
Een erfgoed-werkwijze waarbij leerlingen VO binnen het curicculum aan de slag gaan met lokale bronnen.
-
Archief projecten VO
Welke projecten voor het voortgezet onderwijs zijn afgerond? Neem een kijkje in ons archief.
Scholing voor docenten VO en intermediairs
-
Erfgoed en burgerschap in het Voortgezet Onderwijs
Scholing voor intermediairs en docenten in het VO
-
Workshop Zachte Atlas voor leerkrachten en docenten
Leer de omgeving met andere ogen te bekijken en hoe je dat ook met leerlingen kunt doen. Een workshop over betekenisgeving.
-
Masterclass voor docenten VO: Erfgoedwijsheid
Een training voor docenten(teams) in het voortgezet onderwijs om een veilig en divers groepsgesprek over erfgoed te leren begeleiden.
-
Masterclass voor docenten VO: Wijzer met Erfgoededucatie
Een training over wat erfgoededucatie is en aan welke leerdoelen u werkt met erfgoededucatie binnen het voortgezet onderwijs.
Lesmateriaal voortgezet onderwijs
-
De Romeinen in Noord-Brabant
Onderbouw VO
Welke sporen hebben de Romeinen in onze provincie achtergelaten? Lesmateriaal dat aansluit bij Mens en Maatschappij en Nederlands.
-
Wat is het je waard?
Onderbouw VO
Tijdens de Tweede Wereldoorlog stonden mensen voor moeilijke keuzes. Sluit aan bij Mens en Maatschappij, Kunst en Cultuur en Burgerschap
-
Wat je zegt ben je zelf!
Onderbouw VO
In dit project bespreekt u met leerlingen hun ervaring met dialecten en diversiteit in taalgebruik. Sluit aan bij Burgerschap en Nederlands.
Tools voor cultuuronderwijs in het VO
-
Doorkijkjes Ontwikkeling cultureel bewustzijn
Hoe verloopt de ontwikkeling van het cultureel bewustzijn van leerlingen van 12 tot 18 jaar? Hoe speel je daarop in als docent?
-
Culturele competenties en indicatoren
Erfgoededucatie helpt bij het ontwikkelen van culturele competenties bij leerlingen. Lees meer hierover op de website van De Cultuur Loper.
-
Vormen van een kernteam
Gespreksinstrument om met een kleine groep, stap voor stap, een verandering binnen cultuuronderwijs of een project te realiseren.
Versteviging van cultuureducatie op het VO
-
Cultuureducatie met Kwaliteit
Subsidietraject om cultuureducatie te verstevigen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs
-
De Cultuur Loper VO
Traject om cultuureducatie binnen een VO-school te verdiepen, vernieuwen en professionaliseren.
-
Curriculum.nu
Meer over de verschillende leergebieden waar erfgoededucatie een plek in kan krijgen.
Tips!
- Kwartiertje vullen met burgerschap op het vmbo? De digitale scheurkalender heeft korte lessen over onderwerpen als identiteit, gelijkheid of democratie. Bekijk de digitale scheurkalender, gebruik burgerschap als wachtwoord.
- Van Radicaal naar Amicaal. Een boek van Karim Amghar dat bijdraagt aan het stimuleren van de dialoog en verbinding binnen de diversiteit van een klas. Bekijk ook de lezing die Karim Amghar gaf tijdens de inspiratiedag cultuureducatie van Kunstloc Brabant en CultuurContact.
- De geschiedenis van het feminisme in Nederland is niet compleet zonder de organisaties uit de zwarte, migranten en vluchtelingen vrouwenbeweging. Zij voerden als eerste een debat over de combinatie van feminisme, gender en ethniciteit. Duik in hun geschiedenis met het kant-en-klare lesmateriaal van Atria over intersectioneel feminisme in Nederland.
- Lesmodule over taal, identiteit en migratie: Lesmodule Superdiversiteit van Tilburg University voor onderbouw VO.
- Aan de slag met een educatieproject van Het Zuidelijk Toneel waarin leerlingen tegelijkertijd bezig zijn met erfgoededucatie:
Het Zuidelijk Toneel - Ada apa, opa?
Het Zuidelijk Toneel - Heritage from Royalty - Leesvoer over cultuureducatie:
Emiel Copini, Tussen willen en weten (Groningen 2019).
Emiel Copini, Eén van hen (Cultuur + Educatie 56 2020).
Barend van Heusden e.a., Cultuur² Cultuuronderwijs in het VO (Groningen 2019).
Jeroen Lutters, Art Based Learning (Bussum 2020).
Gert Biesta, Door kunst onderwezen willen worden (Arnhem 2020).
Heijnen en Bremmer, Wicked Arts Assignments (Amsterdam 2020).
Vragen?
Bel mij op 06 - 18 81 49 94,
of stuur een mail:
imkedonkers
@erfgoedbrabant.nl
Imke Donkers, adviseur educatie VO