Erfgoed in het Voortgezet onderwijs

Erfgoed in het voortgezet onderwijs

Erfgoededucatie valt onder het bredere begrip cultuuronderwijs. Het maakt leerlingen bewust van de cultuurhistorische context van hun wereld. Het biedt leerlingen en docenten de mogelijkheid om nieuwsgierig en onderzoekend in het leven te staan. Erfgoededucatie verbindt leerlingen met hun omgeving en hun achtergrond, leeftijdsgenoten en ontwikkelt hun identiteitsbesef en cultureel bewustzijn. Het draagt zo bij aan hun persoonsvorming.

Lees verder over wat erfgoededucatie betekent voor leerlingen in het voortgezet onderwijs.

Erfgoed Brabant helpt je erfgoededucatie een plek te geven in het voortgezet onderwijs

Erfgoededucatie is geen apart vak binnen het voortgezet onderwijs, maar komt in meerdere leergebieden en vakken terug. Je kunt er als docent voor kiezen om het een bewust onderdeel van je vak of les te maken. Onder andere in de volgende vakken:

De kunstvakken: muziek, beeldend, drama, dans
Nederlands (taal is erfgoed)
Geschiedenis
Maatschappijleer
Erfgoed gekoppeld aan Burgerschapslessen (identiteit, cultuur, omgangvormen zijn erfgoed).

Lees verder over hoe erfgoededucatie aansluit bij verschillende leergebieden in het nieuwe curriculum.

Mocht je persoonlijk advies willen voor het inzetten van erfgoededucatie of een masterclass om erfgoededucatie actiever in te zetten in uw onderwijs, neem dan contact met ons op!

Imke Donkers, adviseur voortgezet onderwijs - imkedonkers [at] erfgoedbrabant.nl - 06 - 18 81 49 94

Wijzer met Erfgoededucatie

Handleiding met de leerdoelen voor erfgoededucatie in het VO, overzichtelijk bij elkaar.
Wil je erfgoededucatie (bewuster) inzetten als onderdeel van je vak, in een les of bij een project? Wijzer met erfgoededucatie is onze basis voor erfgoededucatie voor docenten VO. Met de handleiding krijg je inzicht in de leerdoelen van erfgoededucatie en weet je waar je aan werkt.

Lees meer over de handleiding op onze website.

Download meteen de handleiding Wijzer met Erfgoededucatie - VO.

Tools voor cultuuronderwijs in het VO

Doorkijkjes Ontwikkeling cultureel bewustzijn

Hoe verloopt de ontwikkeling van het cultureel bewustzijn van leerlingen van 12 tot 18 jaar? Hoe speel je daarop in als docent?
Culturele competenties en indicatoren

Erfgoededucatie helpt bij het ontwikkelen van culturele competenties bij leerlingen. Lees meer hierover op de website van De Cultuur Loper.
Vormen van een kernteam

Gespreksinstrument om met een kleine groep, stap voor stap, een verandering binnen cultuuronderwijs of een project te realiseren.

Lopende projecten van Erfgoed Brabant in het VO

Meet Up! - een werkwijze voor lokaal erfgoed in het curriculum

Meet Up! is een erfgoed-werkwijze waarbij leerlingen VO binnen het curicculum aan de slag gaan met lokale bronnen. Ze werken samen met…
Lerend netwerk erfgoedgemeenschappen voor VO

Erfgoedgemeenschappen gaan met elkaar onderzoeken hoe zij educatieaanbod naar het voortgezet onderwijs kunnen brengen.
Netwerk intermediairs en consulenten VO

Erfgoed Brabant coördineert mede het netwerk voor alle VO-consulenten en intermediairs in de provincie.
Behoefteonderzoek cultuuronderwijs VO

Waar hebben VO-scholen ondersteuning nodig bij hun cultuuronderwijs? Imke en Karin vertellen over hun onderzoek.
Zachte Atlas in Oosterhout

Leerlingen van het Mgr. Frencken College in Oosterhout gaan aan de slag met een zachte atlas van hun eigen omgeving.
Samenwerking met Het Noordbrabants Museum

Erfgoed Brabant werkt samen met onze 'huisgenoot' Het Noordbrabants Museum aan projecten voor het vmbo en havo/vwo.
Aanpak kansengelijkheid

Provinciebrede samenwerking over hoe cultuureducatie kan bijdragen aan bevordering van kansengelijkheid.
Pilot voortgezet onderwijs bij Kasteel Helmond

Pilot voor Helmondse scholen voor voortgezet onderwijs: Erfgoed en Burgerschap / Mens en Maatschappij.

Scholing voor docenten VO en intermediairs

Workshop Zachte Atlas voor leerkrachten en docenten

Leer de omgeving met andere ogen te bekijken en hoe je dat ook met leerlingen kunt doen. Een workshop over betekenisgeving.
Masterclass voor docenten VO: Erfgoedwijsheid

Een training voor docenten(teams) in het voortgezet onderwijs om een veilig en divers groepsgesprek over erfgoed te leren begeleiden.
Masterclass voor docenten VO: Wijzer met Erfgoededucatie

Een training over wat erfgoededucatie is en aan welke leerdoelen u werkt met erfgoededucatie binnen het voortgezet onderwijs.

Lesmateriaal voortgezet onderwijs

De Romeinen in Noord-Brabant

Onderbouw VO

Welke sporen hebben de Romeinen in onze provincie achtergelaten? Lesmateriaal dat aansluit bij Mens en Maatschappij en Nederlands.
Wat is het je waard?

Onderbouw VO

Tijdens de Tweede Wereldoorlog stonden mensen voor moeilijke keuzes. Sluit aan bij Mens en Maatschappij, Kunst en Cultuur en Burgerschap
Wat je zegt ben je zelf!

Onderbouw VO

In dit project bespreekt u met leerlingen hun ervaring met dialecten en diversiteit in taalgebruik. Sluit aan bij Burgerschap en Nederlands.

Versteviging van cultuureducatie op het VO

Cultuureducatie met Kwaliteit

Subsidietraject om cultuureducatie te verstevigen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs
De Cultuur Loper VO

Traject om cultuureducatie binnen een VO-school te verdiepen, vernieuwen en professionaliseren.
Curriculum.nu

Meer over de verschillende leergebieden waar erfgoededucatie een plek in kan krijgen.

Tips!

Kwartiertje vullen met burgerschap op het vmbo? De digitale scheurkalender heeft korte lessen over onderwerpen als identiteit, gelijkheid of democratie. Bekijk de digitale scheurkalender, gebruik burgerschap als wachtwoord.
Van Radicaal naar Amicaal. Een boek van Karim Amghar dat bijdraagt aan het stimuleren van de dialoog en verbinding binnen de diversiteit van een klas. Bekijk ook de lezing die Karim Amghar gaf tijdens de inspiratiedag cultuureducatie van Kunstloc Brabant en CultuurContact.
De geschiedenis van het feminisme in Nederland is niet compleet zonder de organisaties uit de zwarte, migranten en vluchtelingen vrouwenbeweging. Zij voerden als eerste een debat over de combinatie van feminisme, gender en ethniciteit. Duik in hun geschiedenis met het kant-en-klare lesmateriaal van Atria over intersectioneel feminisme in Nederland.
Lesmodule over taal, identiteit en migratie: Lesmodule Superdiversiteit van Tilburg University voor onderbouw VO.
Aan de slag met een educatieproject van Het Zuidelijk Toneel waarin leerlingen tegelijkertijd bezig zijn met erfgoededucatie:
Het Zuidelijk Toneel - Ada apa, opa?
Het Zuidelijk Toneel - Heritage from Royalty
Leesvoer over cultuureducatie:
Emiel Copini, Tussen willen en weten (Groningen 2019).
Emiel Copini, Eén van hen (Cultuur + Educatie 56 2020).
Barend van Heusden e.a., Cultuur² Cultuuronderwijs in het VO (Groningen 2019).
Jeroen Lutters, Art Based Learning (Bussum 2020).
Gert Biesta, Door kunst onderwezen willen worden (Arnhem 2020).
Heijnen en Bremmer, Wicked Arts Assignments (Amsterdam 2020).

Vragen?

Bel mij op 06 - 18 81 49 94,
of stuur een mail:
imkedonkers
@erfgoedbrabant.nl

Imke Donkers, adviseur educatie VO

Erfgoed in het Voortgezet onderwijs