Leerstoel Cultuur in Brabant

De bijzondere leerstoel ‘Cultuur in Brabant’ is ingesteld in 1993 en is ondergebracht bij het Department of Sociology van de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences (TSB) aan Tilburg University (TiU). De leerstoel wordt sinds 1 december 1999 bekleed door Arnoud-Jan Bijsterveld. De activiteiten van de leerstoel vormen vanaf 2013 onderdeel van de Erfgoed Brabant Academie, het deskundigheidsprogramma van Erfgoed Brabant dat zich richt op professionals en amateurs die zich bezighouden met cultureel erfgoed, geschiedenis, identiteit, streektaal en volkscultuur.

Podcast

  • Podcast over Brabantse identiteit

    Is er een Brabantse identiteit? Wanneer ben je een Brabander of wanneer mag je jezelf Brabander noemen. En wie bepaalt dat eigenlijk? Deze dingen vroeg studente Marloes van de Wakker zich af. Ze ging het navragen bij Brabanders en niet-Brabanders en bij hoogleraar Arnoud-Jan Bijsterveld Beluister hier het fragment.

Doel en missie

De bijzondere leerstoel ‘Cultuur in Brabant’ bevordert de wetenschappelijke beoefening en bestudering van geschiedenis en erfgoed in Noord-Brabant. Doelstelling is het uitdragen van de waarde van geschiedenis en erfgoed voor de Noord-Brabantse samenleving. De missie van de leerstoel is mensen in Noord-Brabant te verbinden met hun geschiedenis en erfgoed en zodoende met elkaar en met de plek waarop zij wonen. De leerstoel vervult zijn taak door middel van onderzoek, onderwijs en valorisatie alsmede door het verschaffen van een wetenschappelijke basis aan erfgoedbeleid, cultuurtoerisme en cultuureducatie.

Onderzoek

De drie onderzoeksthema’s van de leerstoel zijn de volgende:

1. Identiteit en erfgoed
2. Public History en culturele herinnering (vooral van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust)
3. Machtsvorming in de Middeleeuwen

De activiteiten van de leerstoel op deze drie terreinen bestaan uit onderzoeksbegeleiding, eigen onderzoek en reflectie, onderwijs en maatschappelijke dienstverlening (valorisatie).

Historisch-sociologische onderzoek 'De Joden in Noord-Brabant, 1930-1945'

Erfgoed Brabant heeft van het Mondriaan Fonds een subsidie gekregen in het kader van het project ’75 Jaar Vrijheid’. Het gaat om historisch-sociologische onderzoek naar de Joden in Noord-Brabant tussen 1930 en 1945. Het wordt gedurende vier jaar (2020-2024) uitgevoerd door Frank van Doorn MA. Door een longitudinale analyse van een person-period data file met biografische gegevens van alle circa 4000 Joden die tussen 1930 en 1945 in Noord-Brabant woonden, bekijkt dit project de impact van sociale integratie op de overlevingskansen tijdens de Holocaust. In samenwerking met het BHIC en alle andere archiefinstellingen in Noord-Brabant worden vrijwilligers ingeschakeld om door crowdsourcing en citizen science de noodzakelijke gegevens te verzamelen. Het onderzoek wordt begeleid door de leerstoel Cultuur in Brabant aan Tilburg University (prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld en prof. dr. John Gelissen).

Andere gehonoreerde Brabantse projecten zijn

  • Brabant Remembers – AR App Brabant Remembers – Living History: bijdrage voor de AR App ‘Brabant Remembers – Living History’. In de app worden vijf verhalen verteld met de nieuwste techniek via visuele storytelling, waarbij acteurs in 3D zichtbaar zijn: volumetric video.
  • Stichting Liberation 040 – Liberation 040: bijdrage voor het ontwikkelen van een VR-toepassing en een educatief programma, aansluitend op het bevrijdingsfestival Liberation 040 in Eindhoven.
  • Brabants Historisch Informatie Centrum – Criminaliteit in Oorlogstijd: In ‘Criminaliteit in oorlogstijd’, een samenwerking tussen archiefinstellingen en onderzoekers, worden de veranderende opvattingen over crimineel gedrag in de crisissituatie van WO II bestudeerd. Het onderzoek biedt inzicht in het denken over strafbaar en strafwaardig gedrag en het functioneren van de rechtsstaat in tijden van crisis.

Klik hier om op de website van de Mondriaan Fonds de zeventig toekenningen voor 'Open Oproepen 75 jaar vrijheid' te bekijken. 

Stichting Zuidelijk Historisch Contact

  • Arnoud-Jan Bijsterveld

    Word vriend van Stichting Zuidelijk Historisch Contact

    Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld is hoofdredacteur van Stichting Zuidelijk Historisch Contact. De stichting heeft tot doel het uitgeven van wetenschappelijk relevante boeken over de geschiedenis van Noord-Brabant. Wilt u de stichting steunen en de publicaties van ZHC thuis ontvangen? Word dan vriend van ZHC!

    Arnoud-Jan Bijsterveld, bijzonder hoogleraar

Onderwijs en promotiebegeleiding

Onderwijs
Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld verzorgt jaarlijks de cursus Regionale geschiedenis in Brabant I: verkenning.

Promotiebegeleiding
Tot en met september 2019 werden bij de leerstoel twintig promoties afgerond. Een twintigtal externe promovendi wordt vanuit de leerstoel begeleid.

Promoties

  • Evelien Walhout

    In 2019 promoveerde Evelien Walhout bij onder andere prof. dr. Bijsterveld op haar onderzoek naar babysterfte in het katholieke Noord-Brabant aan het eind van de negentiende eeuw. In het tijdschrift In Brabant heeft Walhout een artikel over haar onderzoek gepubliceerd. Luister ook de podcast over Eveliens proefschrift. 

  • Marieke Smit

    In 2019 verdedigde Marieke Smit haar proefschrift over drie katholieke meisjeslycea. De centrale vraag in het proefschrift is: hoe verhielden de katholieke, vrouwelijke en intellectuele vorming zich op deze scholen tot elkaar. In het radioprogramma 'dr Kelder en Co' vertelt Smit over haar onderzoek. 

Verder lezen over de leerstoel Cultuur in Brabant

Verder lezen over de leerstoel Cultuur in Brabant

Valorisatie

Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld verzorgt op aanvraag lezingen en voordrachten voor heemkundekringen, serviceclubs en andere verenigingen. De hoogleraar maakt deel uit van begeleidingscommissies van diverse onderzoeksprojecten. De leerstoel draagt verder zorg voor advisering en ondersteuning van lokale en provinciale initiatieven en publieksactiviteiten op het gebied van geschiedenis, volkscultuur en erfgoed in Noord-Brabant, en voor kennisoverdracht, direct door middel van publicaties, lezingen en voordrachten, en indirect door aanwezigheid in de gesproken en geschreven media.

Activiteiten van de leerstoel Cultuur in Brabant

Arnoud-Jan Bijsterveld

Vragen?

Bel mij op 073 - 615 62 62,
of stuur een mail:
a.j.a.bijsterveld
@tilburguniversity.edu

Arnoud-Jan Bijsterveld, bijzonder hoogleraar