Al eeuwenlang zet de mens het Nederlandse landschap naar zijn hand. Denk aan de ruilverkaveling in de twintigste eeuw, het bouwen van dijken en de aanleg van verdedigingslinies. Op kleinere schaal kunt u denken aan tuinen, parken en begraafplaatsen. Het landschap dat door mensen is vormgegeven, wordt cultuurlandschap genoemd. Op deze pagina vindt u onder meer de belangrijkste organisaties die zich bezighouden met cultuurlandschap en informatie over het project Brabants Groene Maatpak.
Cultuurlandschap
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft het onderwerp 'cultuurlandschap' ondergebracht in het domein 'Landschap en leefomgeving'. Binnen dit domein kunt u informatie vinden over onder andere de Omgevingswet en thema's als 'Groen erfgoed' en 'Energie en landschap'. Ook staan op de site van de RCE publicaties, portals, kaarten en een agenda met door de RCE georganiseerde activiteiten.
Klik hier voor een overzicht van het aanbod van de RCE over het cultuurlandschap.
-
Brabants Groene Maatpak
In 2021 staat met het project Brabants Groene Maatpak het landschap centraal dat in de twintigste eeuw door ruilverkaveling is ontstaan. Klik hier voor meer informatie over Brabants Groene Maatpak.
LandschappenNL
LandschappenNL is een koepelorganisatie die op provinciaal, landelijk en Europees niveau de belangen behartigt van provinciale landschappen en landschapsorganisaties. Het doel dat de organisatie nastreeft is het beschermen, beheren en ontwikkelen van het Nederlands landschap, de natuur en het cultuurhistorisch erfgoed. Vanuit Brabant is de landschapsorganisatie Brabants Landschap bij de koepel aangesloten.
Klik hier om de website van LandschappenNL te bezoeken.
Naast zich inzetten als belangenbehartiger, organiseert LandschappenNL publieksactiviteiten en heeft het verschillende projecten opgezet. Twee voorbeelden van projecten zijn Het Groen Traineeship en 'Leer je groen'.
Het Groen Traineeship
In 2019 is Het Groen Traineeship van start gegaan. De betrokken organisaties zijn LandschappenNL, Staatsbosbeheer, IVN Natuureducatie, Milieudefensie, Natuurmonumenten, VBNW en SoortenNL.
Tijdens de traineeship krijgen jongeren (16-30 jaar) de kans om zich te ontwikkelen, een netwerk op te bouwen en bij te dragen aan een beter milieu en mooiere natuur. Klik hier voor meer informatie over Het Groen Traineeship.
Leer je groen
'Leer je groen' is een e-learningplatform voor vrijwilligers en professionals van natuurorganisaties. De leermodules hebben betrekking op onder andere begeleiding van vrijwilligers, veilig binnen- en buitenwerken, duurzaamheid, planten en dieren. Klik hier voor meer informatie over het e-learningplatform 'Leer je groen'.
Onderzoek
-
Netwerk Historisch Cultuurlandschap
Een netwerk voor onderzoekers, beleidsmakers, belangenorganisaties en liefhebbers op het gebied van het Nederlandse cultuurlandschap.
-
Brabantse Hoeders: Zandpaden-project
Het project heeft onder andere een handleiding voor iedereen die zich wilt inzetten voor het behoud van zandpaden opgebracht.
-
Toponymie
Toponiemen zijn veldnamen. Dit zijn historische namen van percelen die gebruikt worden als akkers of weiden, bebouwd of nog onontgonnen.
-
Omgevingswet
Naar verwachting treedt op 1 juli 2022 de Omgevingswet in werking. De Omgevingswet vereenvoudigt en bundelt 26 wetten over bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. Met de Omgevingswet wil de overheid participatie van burgers en ondernemers bevorderen. Bijvoorbeeld door hen te betrekken bij de ontwikkeling van de leefomgeving. Klik hier voor meer informatie over de Omgevingswet.
Annette Gaalman, projectleider
Projecten Erfgoed Brabant
-
Zuiderwaterlinie
De Zuiderwaterlinie is de oudste, langste én meest gebruikte van alle Nederlandse waterlinies.
-
Brabants Groene Maatpak: het landschap van de ruilverkavelingen
In 2021 staat met het project Brabants Groene Maatpak het landschap centraal dat in de 20e eeuw door ruilverkaveling is ontstaan.
-
Brabantse Erfgoed Biënnale
In de periode 2012-2013 stond de Brabantse Erfgoed Biënnale in het teken van het cultuurhistorisch landschap.
Brabants Landschap
Brabants Landschap streeft ernaar om de verscheidenheid aan Brabantse biodiversiteit voor de toekomst veilig te stellen. Dit betreft ook bescherming van het cultuurhistorisch landschap: de organisatie richt zich op beheer, behoud en beleving van erfgoed in het cultuurhistorisch landschap. Hierbij gaat het zowel om gebouwd als ongebouwd erfgoed. U kunt onder meer voor advies bij de organisatie terecht. Klik hier om de website van Brabants Landschap te bezoeken.
Passie voor cultuurlandschap
-
BrabantsErfgoed.nl
Lees alles over Brabantse landschappen op de speciale themapagina op BrabantsErfgoed.nl.
-
Goud van Brabant: Ger van de Oetelaar
In deze aflevering vertelt Ger van de Oetelaar over het Groene Woud, vlakbij Liempde. "Het is een biografie van de mensen die hier wonen."
-
Persoonlijke verhalen over het landschap
Brabantse Beken verzamelt verhalen en gedichten waarin Brabanders vertellen over die ene plek in het bekenland die bijzonder voor hen is.
Agenda
-
Webinar Historische ecologie van de Nederlandse landschappen: historische akkers
Georganiseerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Kenniscentrum Landschap van de Universiteit Groningen
Tijdens acht middagen staat het historisch-landschapsecologisch onderzoek voor Nederlandse landschapstypen en ecosystemen centraal.
-
Webinar Historische ecologie van de Nederlandse landschappen: duinen
Georganiseerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Kenniscentrum Landschap van de Universiteit Groningen
Tijdens acht middagen staat het historisch-landschapsecologisch onderzoek voor Nederlandse landschapstypen en ecosystemen centraal.
-
Webinar Historische ecologie van de Nederlandse landschappen: Waddengebied
Georganiseerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Kenniscentrum Landschap van de Universiteit Groningen
Tijdens acht middagen staat het historisch-landschapsecologisch onderzoek voor Nederlandse landschapstypen en ecosystemen centraal.
Meer op deze site over natuur en landschap
-
Bedreigd Natuurlijk Erfgoed
Bij verschillende organisaties kunt u terecht voor cursussen, subsidies en ondersteuning op het gebied van bedreigd natuurlijk erfgoed.
-
Immaterieel Erfgoed
UNESCO en Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland maken zich hard voor de borging van immaterieel erfgoed. Lees wat u kunt doen.
-
Brabantse organisaties voor natuurlijk erfgoed
Houdt u zich bezig met behoud of onderhoud van natuurlijk erfgoed? Deze organisaties kunnen u daarbij helpen.
Fotografie
- Grote banner: Slagenlandschap Bron: Erfgoed van de Brabanders, fotograaf: Marc Bolsius.
- Kleine banner: Moerputtenbrug, 's -Hertogenbosch. VisitBrabant.
- Foto bij item 'Brabants Groene Maatpak': Twee windmolens op vestingwallen van Heusden. Bron: VisitBrabant.
- Foto bij item 'Landschaptriënnale 2021': Routepaal in het Tilburgs Sterrenbos. VisitBrabant.
- Foto bij item 'Bedreigd Natuurlijk Erfgoed': Heempark 's-Hertogenbosch. Fotograaf Tineke van Wegberg.
- Foto bij item 'Immaterieel Erfgoed': Man aan het heggenvlechten. Bron: KIEN.
- Foto bij item 'Brabantse organisaties voor natuurlijk erfgoed': Schaapherder met een groep schapen op de Strabrechtse heide. Fotograaf: Marc Bolsius.
- Foto bij item 'Over cultuurhistorie en zo': Wandelaars op de Mozesbrug in Halsteren. Bron: VisitBrabant.
- Foto bij item 'Netwerk Historisch Cultuurlandschap': Heempark 's-Hertogenbosch. Fotograaf Tineke van Wegberg.
- Foto bij item 'Brabantse Hoeders: Zandpaden-project': Wandelpad in Deurnese Peel. VisitBrabant.
- Foto bij item 'Zuiderwaterlinie': Luchtfoto van vesting Heusden. Bron: VisitBrabant.
- Foto bij item 'Brabants Groene Maatpak: het landschap van de ruilverkavelingen': Op brug staande vrouw maakt foto van de uitkijktoren Pompejus. Bron: VisitBrabant.
- Foto bij item 'Brabantse Erfgoed Biënnale': Kasteel Heeswijk. Bron: VisitBrabant.
Vragen?
Bel mij op 06 - 52 78 93 98,
of stuur een mail:
info
@erfgoedbrabant.nl
Josewine Hubers, secretariaat