Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

Je kunt pas succesvol samenwerken met het voortgezet onderwijs als je weet hoe het werkveld er precies uitziet. Welke onderwijsniveaus zijn er? Met wie kun je het beste aan tafel zitten? En welke rol heeft cultuureducatie in het voortgezet onderwijs? In dit kennisdossier openen wij deuren. Zodat je de eerste stappen kunt zetten naar een succesvolle samenwerking met het voortgezet onderwijs.

Onderwijsniveaus

Na groep 8 van de basisschool gaan kinderen naar een middelbare school. Dat onderwijs wordt het voortgezet onderwijs (VO) genoemd. Leerlingen op het voortgezet onderwijs zijn gemiddeld tussen de twaalf en achttien jaar oud. Het voortgezet onderwijs bestaat uit verschillende niveaus: 

Praktijkonderwijs (pro)  

In het praktijkonderwijs hebben de leerlingen intensieve begeleiding nodig en meer uitleg. Leerlingen krijgen in kleine groepen les in de vakken van de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Daarnaast zijn er praktijkvakken, zoals zorg en welzijn of verkoop. Het praktijkonderwijs leidt rechtstreeks op voor een plek op de arbeidsmarkt, en duurt zes jaar. Een kleine groep stroomt na het praktijkonderwijs door naar het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). 

Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo)  

Het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) is een vierjarige opleiding die leerlingen voorbereidt op het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Doorstroom naar de havo is ook mogelijk. Het vmbo duurt 4 jaar. In het vmbo zijn er vier leerwegen: basisberoepsgerichte leerweg, kaderberoepsgerichte leerweg, gemengde leerweg en theoretische leerweg.

Hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo) 

Het hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo) duurt vijf jaar en bereidt leerlingen in principe voor op het hoger beroepsonderwijs (hbo).

Na het examen kun je ook doorstromen naar het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo). Er is meer ruimte voor verdieping van de lesstof dan op het vmbo. De leerlingen op de havo moeten meer zelfstandig werken.

Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) 

Het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) duurt zes jaar en bereidt scholieren voor op een studie aan de universiteit. Er is veel ruimte voor verdieping. 

Voortgezet speciaal onderwijs (vso)  

Op het voortgezet speciaal onderwijs zitten kinderen die meestal vanuit het speciaal onderwijs zijn doorgestroomd. Net zoals op het speciaal onderwijs, verschillen de kerndoelen van deze scholen van reguliere middelbare scholen. Het ligt aan de ernst van de problematiek op welk niveau de scholieren uiteindelijk hun diploma halen. Er is een groep van scholieren die een vmbo-diploma haalt en daarna eventueel nog een opleiding kan volgen, maar bij zeer ernstige problematiek stromen de scholieren uit naar dagbesteding.

Lees meer over het onderwijssysteem

De organisatie

De organisatie van een VO-school bestaat uit meer lagen en functies dan de organisatie van het primair onderwijs. Deze lagen en hoe ze genoemd worden kunnen per VO-school verschillend zijn. Wanneer je samenwerkt met het voortgezet onderwijs, krijg je te maken met deze functies:  

Management 

De directie van de school is verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding. Bestaande uit een rector en/of directeur en teamleiders of afdelingsleiders. 

Cultuurcoördinator 

De Cultuurcoördinator is een bevlogen docent die affiniteit heeft met kunst en cultuur. De cultuurcoördinator is onmisbaar om kunst en cultuur een vaste plek te geven in het schoolcurriculum en is de verbindende schakel tussen school en culturele omgeving. 

Kunstvakdocent

Een kunstvakdocent geeft onderwijs in een kunstvak. Te denken valt aan muziek, drama, beeldende vorming of dans. Welke kunstvakdocenten op een VO werken, hangt af van het aanbod van kunstonderwijs per VO.

Community voor kunstvakdocenten

Mentor 

Alle leerlingen hebben een vaste mentor, die het eerste aanspreekpunt vormt voor ouders en leerlingen. Daarnaast zijn er verschillende docententeams binnen een school. Je hebt bijvoorbeeld een team voor de onder-, midden- of bovenbouw. Of een team voor basis/kader/gemengde leerweg/theoretische leerweg, havo of vwo, afhankelijk welke keuze de school daarin maakt. Daarnaast heb je vaak teams binnen een bepaalde kunstdiscipline, zoals een sectie beeldend of een sectie muziek. 

Raad van Beheer of Raad van Bestuur 

Zij zijn verantwoordelijk voor het bestuur en toezicht van de school. De raad ziet toe op het strategisch beleid van de school, de onderwijsresultaten, de ontwikkelingen op de diverse beleidsterreinen, identiteit, huisvesting en financiën.   

Bekijk andere functies

Het instrument ‘vormen van een kernteam’ helpt je om het gesprek te voeren en te duiden wie in de school welke taak op zich neemt. 

Evi 2.0 is een instrument waarmee scholen cultuureducatie kunnen evalueren en is sinds 2023 ook beschikbaar voor voortgezet onderwijs scholen. Door te werken met dit instrument, versterken de scholen hun ontwikkeling en borging van cultuureducatie op school. Het invullen van Evi geeft een mooi startpunt om in gesprek te gaan met de school over waar zij staan met hun cultuuronderwijs.

Deze instrumenten zijn onderdeel van het traject De Cultuur Loper. Scholen die deelnemen aan de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit kunnen dit traject volgen. 

Evi voor voortgezet onderwijs

Locaties

Tegenwoordig zijn VO-scholen vaak grote (gefuseerde) scholengemeenschappen verspreid over verschillende locaties. De locaties zijn vaak onderverdeeld in de verschillende niveaus die de scholengemeenschap aanbiedt. Of de locaties zijn verdeeld over onder-midden-bovenbouw van een scholengemeenschap. Vaak zitten de verschillende locaties in dezelfde stad of regio. 

Het curriculum

Het landelijke curriculum bestaat uit de doelen en inhoud van het onderwijs. Die zijn er op verschillende niveaus. Docenten gebruiken deze landelijke kerndoelen en eindtermen als basis voor hun lesprogramma. De kerndoelen en eindtermen leggen wettelijk vast wat de doelen en inhoud van het onderwijs zijn, beschreven voor een vak, vakkencluster of leergebied. Kerndoelen geven daarbij aan wat leerlingen moeten kennen en kunnen in het primair onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Eindtermen gelden voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. 

Onderwijsvernieuwing 

Onder de naam Curriculum.nu vond een landelijke herziening van het vaste onderwijsprogramma van alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs plaats. Begin 2018 startten de ontwikkelteams, bestaande uit leraren en schoolleiders uit het primair en voortgezet onderwijs, om voor negen leergebieden de vraag ‘Wat moeten leerlingen kennen en kunnen?’ in verschillende stappen te beantwoorden.  

In zijn brief van 23 februari 2023 laat minister Wiersma aan de Tweede Kamer weten dat hij opdracht geeft om te starten met het ontwikkelen van de nieuwe kerndoelen voor alle leergebieden, waaronder kunst en cultuur. Begin 2022 was al gestart met de kerndoelen voor taal en rekenen, en in het najaar van 2022 met de kerndoelen voor burgerschap en digitale geletterdheid. Omdat deze ontwikkeling goed op schema ligt ziet Wiersma nu ruimte om eerder dan in de oorspronkelijke planning voorzien te starten met de ontwikkelingen voor alle overige leerdoelen. (Bron: LKCA)

Leergebied Kunst & Cultuur 

Het leergebied Kunst & Cultuur heeft vijf kerndoelen. Daarin is aandacht voor alle kunstdisciplines. Erfgoededucatie is verweven in de kerndoelen voor het leergebied Kunst & Cultuur, en valt verder onder het leergebied Mens & Maatschappij. Kerndoelen voor het leergebied kunst en cultuur: 

​De leerling leert door het gebruik van elementaire vaardigheden de zeggingskracht van verschillende kunstzinnige disciplines te onderzoeken en toe te passen om eigen gevoelens uit te drukken, ervaringen vast te leggen, verbeelding vorm te geven en communicatie te bewerkstelligen. 

De leerling leert eigen kunstzinnig werk, alleen of als deelnemer in een groep, aan derden te presenteren. 

De leerling leert op basis van enige achtergrondkennis te kijken naar beeldende kunst, te luisteren naar muziek en te kijken en luisteren naar theater-, dans- of filmvoorstellingen. 

De leerling leert met behulp van visuele of auditieve middelen verslag te doen van deelname aan kunstzinnige activiteiten, als toeschouwer en als deelnemer. 

De leerling leert mondeling of schriftelijk te reflecteren op eigen werk en werk van anderen, waaronder dat van kunstenaars. 

Invulling leergebied Kunst & Cultuur 

VO-scholen mogen zelf bepalen hoe ze het onderwijs inrichten en aanbieden. Dit kan in een samenhangend leergebied, in afzonderlijke vakken, als onderdeel van projecten of een combinatie van de genoemde opties. Het aantal uren dat scholen aan de kunstvakken moeten besteden, is niet vastgelegd. Wel moet voldoende tijd ingepland worden om de algemene doelstelling en de kerndoelen te realiseren. 

Bron: Curriculum.nu

Q&A

Cultuureducatie in het VO

In het voortgezet onderwijs kun je onderscheid maken tussen een aantal verschillende kunstvakken.  

Onderbouw 

Leerlingen in de onderbouw kunnen minstens twee vakken volgen die bij cultuureducatie horen. Op de meeste scholen kiezen ze uit: 

  • Beeldende vorming (tekenen, handvaardigheid, fotografie, film, audiovisuele vorming); 

  • Muziek; 

  • Drama; 

  • Dans; 

  • Of losse projecten.

Op sommige scholen worden meer en modernere kunstvakken aangeboden dan op andere scholen. Denk bijvoorbeeld aan vakken als webdesign of mode en design.

Bovenbouw 

Culturele Kunstzinnige Vorming (CKV, of Klassieke Culturele Vorming op het gymnasium) is een verplicht vak voor elke bovenbouw leerling. De andere kunstvakken in de bovenbouw zijn zowel op het vmbo als op de havo en vwo-keuzevakken. Er bestaat echter geen wettelijk verplicht aantal lesuren voor vakken in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs, dus ook niet voor CKV.  

Vmbo 

Op het vmbo kunnen leerlingen van de theoretische en gemengde leerweg examen doen in dans, drama, muziek of beeldende vakken. In de kader- en beroepsgerichte leerweg kunnen leerlingen wel een kunstvak volgen, zij kunnen hierin geen examen doen. 

Kunstvakken oude stijl 

Een aantal scholen biedt kunstvakken ‘oude stijl’ aan als examenvak: handvaardigheid, tekenen, textiele vormgeving (tehatex) en muziek. Deze vakken sluiten leerlingen af met een schoolexamen en een centraal examen. 

Training Cultuurcoördinator voortgezet onderwijs

Intermediair, consulent of cultuurcoach

De intermediair/consulent/cultuurcoach werkt voor de gemeente en is de schakel tussen het onderwijs en de cultuuraanbieders. De intermediair speelt een adviserende, coördinerende en stimulerende rol in de structurele inbedding van cultuureducatie op de scholen. En kan de cultuurcoördinator ondersteunen. 

Intermediairs helpen bijvoorbeeld bij het ontwikkelen en opstellen van een schoolvisie op cultuuronderwijs en adviseren over activiteiten die daarbij aansluiten. Gezamenlijk maken school en intermediair een plan voor hoe het traject van advies en ondersteuning eruitziet. Daarnaast adviseren coaches de culturele aanbieders en kunstvakdocenten, zodat hun aanbod goed aansluit bij de vraag van scholen.

Bekijk hier de intermediairs in Noord-Brabant

Financiering

De financieringsbronnen voor cultuureducatie die door het VO verreweg het meest worden gebruikt zijn eigen middelen, de CJP-Cultuurkaart en ouderbijdragen. Daarnaast maken steeds meer VO-scholen gebruik van de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit of subsidies vanuit de gemeenten, provincie of rijk. Denk daarbij aan de vmbo-regeling van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Andere financieringsbronnen die worden ingezet zijn bijdrages van het bestuur of sponsoring van bedrijven.  

Andere toegangen tot financiële middelen zijn: 

Lees hier meer over financiering voor cultuureducatie in het onderwijs

Tips

Niet ieder VO-school werkt hetzelfde. Het is daarom belangrijk om je voorafgaand aan een gesprek goed in te lezen. Dat kan bijvoorbeeld door de website van de school te bekijken of de brochure/flyer. Andere tips zijn: 

  • Weet wat de visie van de school is.   

  • Verdiep je in de organisatiestructuur: hoe ziet het management eruit? Onder welk schoolbestuur valt de school (kan soms ook verrassend zijn in geldstromen). 

  • Wie is het aanspreekpunt om het 1e gesprek aan te gaan? 

  • Wie is de cultuurcoördinator 

  • Wie is de cultuurcoach en welke culturele achtergrond heeft hij of zij? 

  • Wat voor soort onderwijs wordt geboden (vakoverstijgend werken, brainportschool etc.)  

  • Welke studierichtingen worden aangeboden?  

  • Wie is wie (team) en welke vakken worden aangeboden, wie hoort bij welk vakgebied? 

  • Wie verzorgt kunst- en cultuurvakken? 

  • Welke cultuuractiviteiten staan er op de website? 

  • Bekijk de lessentabel om inzicht te krijgen in wat aangeboden wordt vanuit kunst en cultuur binnen het curriculum. Wat zijn examenvakken in kunst en cultuur op die school?  

  • Is er een Leerlingvolgsysteem (LVS)? Middels het LVS krijgt de docent, de schoolleiding én ouder(s)/verzorger(s) zicht op de studievoortgang van een leerling maar ook op het niveau van een klas en de school.  

  • Wie uit het culturele veld zijn samenwerkingspartners? 

Uitkomsten behoefteonderzoek cultuuronderwijs in het VO

In 2021 startte de derde periode van de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK3). In vergelijking met de eerdere twee periodes, waarin de nadruk lag op het primaire onderwijs, is er nu meer ruimte voor het voortgezet onderwijs. Om te achterhalen welke wensen er zijn en waar de vo-scholen ondersteuning nodig hebben bij hun cultuuronderwijs, gaven de instellingen Kunstloc Brabant en Erfgoed Brabant opdracht tot een behoefteonderzoek. In dit artikel bespreken onderzoekers Karin van Dijk en Imke Donkers de belangrijkste uitkomsten: ‘Door dit onderzoeksproces kregen we meer bewustwording van hoe dingen in de praktijk werken. We voelen veel betrokkenheid bij de vraagstukken van de scholen, maar zien ook de kansen die er liggen’.

Lees hier meer over het onderzoek

Meer weten over samenwerken met het voortgezet onderwijs?

Neem contact met mij op.

CJP Cultuurkaart

CJP is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Cultuurkaart. De Cultuurkaart is dé financiële impuls waarmee culturele activiteiten betaald worden. In 2022 werd met het Cultuurkaart-budget bijna 14 miljoen euro uitgegeven bij de aangesloten culturele organisaties. Daarnaast krijgen alle leerlingen in Nederland met hun persoonlijke CJP korting op cultuur en meer. Leerlingen binnen het voortgezet onderwijs hebben in 2022 het hoogste aantal culturele activiteiten ondernomen in tien jaar tijd. In totaal werden er in 2022 1.164.140 culturele activiteiten ondernomen. Wel is er een verschil in regio te zien. Zo ligt het deelnamepercentage in Zeeland op bijna 94%, en ondernemen dus vrijwel alle leerlingen activiteiten. Terwijl in Friesland de scholen achterblijven met een deelnamepercentage van 63%.

Nieuw: nu ook cultuurbudget in middelbaar beroepsonderwijs
Sinds november 2022 is er ook cultuurbudget voor culturele activiteiten in het mbo beschikbaar via de CJP MBO Card pilot. De doelstelling is om de mbo-studenten meer in aanraking te brengen met kunst en cultuur. Daarom stelt het ministerie van OCW 5 miljoen euro beschikbaar. De pilot loopt tot einde schooljaar 2023/2024. Op dit moment sluiten mbo-scholen zich aan.

 

Bekijk het hele rapport van de Cultuurkaart

Op maat en afstand: hoe theaters en voortgezet onderwijs in coronatijd samenwerken

In een tijd waarin theaters en middelbare scholen vol goede moed plannen voor theaterbezoek maken, ze bijschaven en bijstellen, rijst de vraag: hoe komt dat theater tóch bij de leerlingen? Aangescherpte maatregelen zorgen voor nieuwe initiatieven, creatieve oplossingen en soms voor een dipdagje. Dramadocent Yvonne Janssen en CKV-docent Cecile Vissers, Jantine Hoekstra, verantwoordelijk voor programmering & educatieprojecten bij Parktheater in Eindhoven, educator/programmeur Gwen Sengers van Theaters Tilburg en accountmanager Marije Kuijs van CJP aan het woord over deze zoektocht in het belang van de theaters, de scholen en vooral: voor de leerlingen. 

Lees verder

Hoe de noodgedwongen digitalisering van het cultuuronderwijs ruimte schept voor bezinning

Zeg je ‘cultuureducatie’ dan heb je het over alles wat plaatsvindt op het snijvlak van onderwijs en cultuur. Over kunst in de klas en ver daarbuiten. Over prikkelen, verrijken en verbinden. Breed en belangrijk dus. En ook actueel. Want 2020 gaat de geschiedenisboeken in als een pittig jaar voor beide sectoren. Zowel financieel als organisatorisch. Thuisonderwijs of juist onderwijs op anderhalve meter. Het nagenoeg wegvallen van de culturele agenda. Er zijn drempels genoeg in onze nieuwe werkelijkheid. Tijd dus voor wat broodnodige duiding én een constructieve blik op de toekomst. In dit tweede artikel van een drieluik ontmoeten we Robin Brugman, adviseur kunsteducatie & vervolgonderwijs bij Kunstloc Brabant, en Mirjam van Tilburg, onderzoeker en docent bij de masteropleiding Kunsteducatie van Fontys. Een passievol gesprek over digitale ontmoetingen, écht gezien worden en de kracht van het niet weten.

Lees verder

Blog | Hedendaagse kunst resoneert nog onvoldoende in het onderwijs

Veel kunstenaars hebben hun gereedschapskist uitgebreid met digitale technieken, combineren kunst en wetenschap of doen aan ‘toekomst denken’. Ik zie dat deze grote ontwikkelingen soms nog moeilijk zijn te bevatten voor het onderwijs. Daarom ontwikkelde ik samen met andere culturele partners een leerlijn kunst & technologie voor het primair en voortgezet onderwijs. Want het is mijn missie om de meerwaarde van de professionele kunstwereld door te vertalen naar het onderwijs.

Lees verder

De kracht van de kunstenaar als kunstvakdocent

Kunst maken en lesgeven in kunstvakken worden vaak als twee aparte werelden gezien. En dat is zonde. Want veel kunstdocenten zijn opgeleid als kunstenaar. Die creatieve inborst en het docentschap kunnen elkaar positief beïnvloeden. Toen we nog niet verplicht thuis hoefden te werken vanwege de coronacrisis, spraken we erover met drie kunstvakdocenten. Zij werkten mee aan een expositie over dit onderwerp. De dialoog over cultuureducatie willen we – juist nú – levend houden. Dus daarom een oproep aan jou, onze lezer. Laat je inspireren door het onderstaande artikel, en deel je reactie of reflectie op wat er nu gebeurt in (cultuur)onderwijs.

Lees verder

aan deze projecten werken wij

Cultuureducatie onmisbaar in het middelbaar onderwijs

Cultuurcoördinator Sanne van Bussel en intermediair Aart van Stiphout over cultuureducatie op de middelbare school.

19 maart 2024
Cultuureducatie onmisbaar in het middelbaar onderwijs

Kunst en cultuur toegankelijk maken voor alle Brabantse jongeren

Kunstloc Brabant heeft als doel om komend jaar de toegankelijkheid van kunst en cultuur voor jongeren (12 tot en met 29 jaar) te vergroten .

16 februari 2024
Kunst en cultuur toegankelijk maken voor alle Brabantse jongeren

Podcast KunstKracht #3 | Cultuureducatie

Een gesprek tussen Kees de Heer, statenlid van CDA in Noord-Brabant en cultuurcoach Leonie Oomen.

8 februari 2024
Podcast KunstKracht #3 | Cultuureducatie

Cultuureducatie helpt je te ontdekken wie je bent

Cultuurcoördinator Janneke Vanhouten en intermediair Mirte Oostrom vertellen over de kansen die CmK biedt.

3 februari 2024
Cultuureducatie helpt je te ontdekken wie je bent

Monitor cultuureducatie 2024

In 2024 meten we voor de tweede keer de opbrengsten van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit 3.

31 januari 2024
Monitor cultuureducatie 2024

Aanvraag voor nieuwe periode Cultuureducatie met Kwaliteit in Noord-Brabant gaat van start

Voor CmK4 komt vanuit het Rijk jaarlijks 2 miljoen beschikbaar voor cultuuronderwijs in Noord-Brabant.

19 december 2023
Aanvraag voor nieuwe periode Cultuureducatie met Kwaliteit in Noord-Brabant gaat van start

‘Je ziet kinderen echt groeien van goed cultuuronderwijs’

Een intermediair cultuureducatie en betrokkenen vertellen over het belang van cultuuronderwijs op scholen.

12 december 2023
‘Je ziet kinderen echt groeien van goed cultuuronderwijs’

Wicked Theaterlessen

Hoe kunnen theaterdocenten hun praktijk doorlopend relevant houden en vernieuwen?

30 oktober 2023
Wicked Theaterlessen

Blog | Hoe betrek je jongeren bij een documentairefestival?

We vroegen Maartje van Roessel een blog te schrijven over hoe ze bij Documentairefestival Beholders jongeren betrekken.

22 september 2023
Blog | Hoe betrek je jongeren bij een documentairefestival?

8 redenen om te investeren in cultuureducatie (en wat zijn de gevolgen als je dat níet doet?)

In dit artikel geven we je acht belangrijke redenen om lokaal te investeren in cultuureducatie

20 september 2023
8 redenen om te investeren in cultuureducatie (en wat zijn de gevolgen als je dat níet doet?)

Cultuureducatie met Kwaliteit 4

Op deze pagina houden we je op de hoogte over de weg naar CmK4. Deze informatie wordt regelmatig geüpdatet.

31 augustus 2023
Cultuureducatie met Kwaliteit 4

Wat is STEAM onderwijs?

Wetenschap, techniek en kunst komen in STEAM onderwijs bij elkaar. Door kunst vakoverstijgend in te zetten wordt het draagvlak voor cultuureducatie vergroot.

26 mei 2023
Wat is STEAM onderwijs?

Cultuureducatie is een vanzelfsprekend onderdeel op scholen in Noord-Brabant

De monitor Cultuureducatie met Kwaliteit in Brabant laat een solide verankering rondom visie, draagvlak, financiën en opgeleide cultuurcoördinatoren zien.

26 mei 2023
Cultuureducatie is een vanzelfsprekend onderdeel op scholen in Noord-Brabant

Monitor Cultuureducatie 2022

Een onderzoek onder aanbieders, intermediairs en scholen over de voortgang binnen de CmK3-regeling

1 mei 2023
Monitor Cultuureducatie 2022

Financiering voor cultuureducatie in het onderwijs

Welke mogelijkheden zijn er voor financiering van cultuureducatie binnen het onderwijs?

11 april 2023
Financiering voor cultuureducatie in het onderwijs

Cultuur voor de mentale gezondheid van jongeren

Jongeren staan onder druk in onze prestatiemaatschappij. Hoe kunnen we kunst en cultuur inzetten voor hun mentale gezondheid?

17 januari 2023
Cultuur voor de mentale gezondheid van jongeren

Werken aan een soepele overgang van PO naar VO

Hoe kan een middelbare school profiteren van opgedane bagage op gebied van cultuureducatie? Met intermediairs en docenten ontwikkelen we werkbladen voor een soepele overgang.

9 december 2022
Werken aan een soepele overgang van PO naar VO

Meetinstrument Evi nu ook beschikbaar voor voortgezet onderwijs

Het instrument helpt vo-scholen gericht te werken aan steviger cultuuronderwijs.

7 december 2022
Meetinstrument Evi nu ook beschikbaar voor voortgezet onderwijs

Cultuur voor alle Brabantse Jeugd

Kinderen, tieners en jong volwassenen worstelen toenemend met stress en zwaarmoedigheid. Waarom is cultuur voor jonge mensen zo’n goed antigif tegen angst, onzekerheid en gebrek aan hoop?

8 november 2022
Cultuur voor alle Brabantse Jeugd

Cultuureducatie met Kwaliteit 3 | Impact door samenwerking

Wat is de opbrengst na twee jaar samenwerking op de thema’s professionalisering, curriculumvernieuwing en kansengelijkheid?

17 oktober 2022
Cultuureducatie met Kwaliteit 3 | Impact door samenwerking

Training Cultuurcoördinator Voortgezet Onderwijs

In het najaar van 2024 start de vierde editie van de training Cultuurcoördinator Voortgezet Onderwijs in Noord-Brabant.

7 juni 2022
Training Cultuurcoördinator Voortgezet Onderwijs

Hoe maak je van cultuur een vast onderdeel in het onderwijs?

Een training voor cultuurcoördinatoren biedt houvast.

3 juni 2022
Hoe maak je van cultuur een vast onderdeel in het onderwijs?

Curriculumvernieuwing binnen cultuureducatie

Om voor te sorteren op de curriculumvernieuwing willen we tot een gezamenlijke taal komen. Daarom geven we inzicht in de relatie tussen het landelijke curriculum en de twee Brabantse instrumenten: De Cultuur Loper en De Culturele Ladekast.

11 mei 2022
Curriculumvernieuwing binnen cultuureducatie

Uitkomsten behoefteonderzoek cultuuronderwijs VO

Wat zijn de wensen en waar valt er nog winst te behalen?

15 april 2022
Uitkomsten behoefteonderzoek cultuuronderwijs VO

Tips voor het vormgeven van een leergemeenschap

Hoe geef je leren vorm binnen een netwerk?

11 april 2022
Tips voor het vormgeven van een leergemeenschap

Cultuureducatie en persoonsvorming

Onderzoeksruimte voor kunstvakdocenten, trainers, co-teachers educatoren en cultuurcoordinatoren uit het onderwijs om de verbinding tussen persoonsvorming en de waarden van cultuureducatie te onderzoeken.

8 maart 2022
Cultuureducatie en persoonsvorming

Nieuwe Canons

Professionaliseringstraject naar de waarde van authentieke kunsteducatie voor het theateronderwijs

28 februari 2022
Nieuwe Canons

Eerste stappen gezet naar verandering in het voortgezet onderwijs

Cultuurcoördinatoren werken samen met een collega aan veranderdoelen in het voortgezet onderwijs.

31 januari 2022
Eerste stappen gezet naar verandering in het voortgezet onderwijs

Collision

Traject waarin een kunstenaar wordt begeleid om haar talent in te zetten voor de ontwikkeling van een voortgezet onderwijsproject op het gebied van kunst en technologie.

28 december 2021
Collision

Kansen voor kunst in het onderwijs in onzekere tijden

Door corona staan sectoren op hun kop, dus ook de kunst- en cultuursector. Wat betekent dat voor onderwijs, culturele instellingen en beleidsmakers?

20 december 2021
Kansen voor kunst in het onderwijs in onzekere tijden

Kansengelijkheid en CmK

Het is ons streven om cultuureducatie toegankelijk te maken voor iedereen en te zorgen dat er zowel herkenning als verrassing in het aanbod zit,zodat ieder kind zich gezien voelt en zijn blik kan verbreden.

13 december 2021
Kansengelijkheid en CmK

De kansen van Cultuureducatie met Kwaliteit voor het voortgezet onderwijs

De nieuwe periode van de CmK-regeling biedt vo-scholen financiële ruimte om hun cultuureducatie naar een hoger plan te tillen.

10 december 2021
De kansen van Cultuureducatie met Kwaliteit voor het voortgezet onderwijs

Cultuureducatie en kansengelijkheid

Welke rol kan kunst spelen in het verkleinen van de kansenongelijkheid? En wat kan cultuureducatie daarin betekenen?

9 december 2021
Cultuureducatie en kansengelijkheid

Blog | Cultuureducatie als zalf op sociale wonden

De term 'sociale pijn' bleef na de lezing van Karim Amghar nazingen in het hoofd van Esther Leenders. Ze ging op onderzoek uit.

9 december 2021
Blog | Cultuureducatie als zalf op sociale wonden

Cultuureducatie met Kwaliteit 2021-2024

Unieke samenwerking binnen Brabant stelt ons in staat de kwaliteit van cultuureducatie in gezamenlijkheid verder te verbeteren en de positie ervan binnen het onderwijs te versterken.

10 november 2021
Cultuureducatie met Kwaliteit 2021-2024

Doorkijkjes in het cultureel bewustzijn van leerlingen in het voortgezet onderwijs

Hoe kun je als cultuurprofessional in je cultuureducatie aansluiten op het cultureel bewustzijn van jongeren?

19 juli 2021
Doorkijkjes in het cultureel bewustzijn van leerlingen in het voortgezet onderwijs

Cultuureducatie als interventie binnen het Nationaal Programma Onderwijs

Het belang van cultuureducatie bij het herstel en de ontwikkeling van het onderwijs tijdens en na corona.

26 mei 2021
Cultuureducatie als interventie binnen het Nationaal Programma Onderwijs

Ontmoeten en kennisdelen met lokale intermediairs

Tijdens het NICE overleg informeren we lokale intermediairs over actuele ontwikkelingen rondom cultuureducatie.

6 mei 2021
Ontmoeten en kennisdelen met lokale intermediairs

Meer trainingen cultuureducatie voor Brabants onderwijs

20 inspirerende aanvragen om cultuureducatie in het primair en voortgezet onderwijs te professionaliseren.

29 april 2021
Meer trainingen cultuureducatie voor Brabants onderwijs

Hoe werk je succesvol samen met het voortgezet onderwijs?

Zet met dit kennisdossier de eerste stappen naar een succesvolle samenwerking met het voortgezet onderwijs.

14 april 2021
Hoe werk je succesvol samen met het voortgezet onderwijs?

Website De Cultuur Loper vernieuwd

De website biedt lokale intermediairs ondersteuning om samen met scholen hun ambitie voor cultuureducatie te realiseren.

3 maart 2021
Website De Cultuur Loper vernieuwd

7,3 miljoen voor Brabantse cultuureducatie

De komende vier jaar komt er 7,3 miljoen beschikbaar voor cultuureducatie in Brabant.

4 februari 2021
7,3 miljoen voor Brabantse cultuureducatie

Unieke Brabantse samenwerking in cultuureducatie

De gezamenlijke aanpak zorgt de komende jaren voor 4,2 miljoen euro voor cultuuronderwijs.

17 november 2020
Unieke Brabantse samenwerking in cultuureducatie

Financiering en professionalisering cultuureducatie

Opheldering over beschikbare middelen en professionalisering cultuureducatie in het onderwijs.

16 november 2020
Financiering en professionalisering cultuureducatie

Hoe draagt cultuureducatie bij aan persoonsvorming?

Persoonsvorming als aanleiding voor betekenisvolle cultuureducatie.

13 november 2020
Hoe draagt cultuureducatie bij aan persoonsvorming?

Hoe de noodgedwongen digitalisering van het cultuuronderwijs ruimte schept voor bezinning

Over digitale ontmoetingen, écht gezien worden en de kracht van het niet weten.

9 november 2020
Hoe de noodgedwongen digitalisering van het cultuuronderwijs ruimte schept voor bezinning

Cultuureducatie voor íedereen. Onbereikbare utopie of haalbare uitdaging?

Over drempels in onze nieuwe werkelijkheid en een constructieve blik op de toekomst van cultuureducatie.

22 oktober 2020
Cultuureducatie voor íedereen. Onbereikbare utopie of haalbare uitdaging?

Gebruik de kracht van film in cultuureducatie

Het Netwerk Filmeducatie heeft een nieuwe visie gepubliceerd, en een doorlopende leerlijn filmeducatie voor primair en voortgezet onderwijs.

29 september 2020
Gebruik de kracht van film in cultuureducatie

Kunst op Brabantse scholen: ‘Meer dan een leuk uitje’

Drie intermediairs delen hun ervaringen en goede voorbeelden van kunsteducatie in Brabant.

10 september 2020
Kunst op Brabantse scholen: ‘Meer dan een leuk uitje’

Lang leve de vragenstellers

Cultuureducatie is essentieel voor de ontwikkeling van een nieuwsgierige houding bij kinderen en jongeren.

25 augustus 2020
Lang leve de vragenstellers

Brabantse gemeenten investeren fors in cultuureducatie

44 gemeenten nemen deel aan de Cultuureducatie met Kwaliteit 2021-2024. Dat betekent een gezamenlijke investering van 9 ton.

14 juli 2020
Brabantse gemeenten investeren fors in cultuureducatie

Blog | Hedendaagse kunst resoneert nog onvoldoende in het onderwijs

Adviseur Marlijn Gelsing blogt over het doorvertalen van de meerwaarde van de professionele kunstwereld naar het onderwijs.

8 juni 2020
Blog | Hedendaagse kunst resoneert nog onvoldoende in het onderwijs

Blog | Hoe stimuleer je creatief thuisonderwijs?

Hadden we ooit verwacht dat zoveel leerlingen tegelijkertijd vanuit thuis onderwijs krijgen? In een week tijd zijn er nog nooit zoveel nieuwe leraren in ons land gestart. Maar lukt het hen ook om de creativiteit van de kinderen te stimuleren?

19 maart 2020
Blog | Hoe stimuleer je creatief thuisonderwijs?

CLICK.

In aanraking komen met verschillende vormen van kunst, cultuur en erfgoed is onmisbaar in de creativiteit en verbeeldingskracht van kinderen. Maar hoe zorg je er als bevlogen leerkracht of kunstvakdocent voor dat het écht betekenis krijgt voor de kinderen in onze provincie?

10 maart 2020
CLICK.

Kunstvakdocenten

Kunstvakdocenten in het voortgezet onderwijs delen online hun kennis, tips, vacatures, oproepen en inspiratie.

2 maart 2020
Kunstvakdocenten

Geef kunst & technologie een plek in het cultuuronderwijs

Hoe zet je kunst & technologie in voor betekenisvol cultuuronderwijs? Ontdek de doorlopende leerlijn kunst & technologie.

23 november 2019
Geef kunst & technologie een plek in het cultuuronderwijs

Scouten van voorstellingen

De komende tijd staan verschillende presentatiedagen van landelijke impresariaten op het programma. Voor scholen en intermediairs hét moment om voorstellingen te scouten die aansluiten bij hun visie op cultuureducatie.

11 november 2019
Scouten van voorstellingen

Terugblik Inspiratiedag voortgezet onderwijs 2019

Het onderwijs is volop in beweging: de roep om vernieuwing klinkt vandaag de dag misschien wel harder dan voorheen. Maar hoe kunnen we nu écht iets veranderen?

4 november 2019
Terugblik Inspiratiedag voortgezet onderwijs 2019

'De Cultuur Loper is geen methode, maar een instrument dat je kunt bespelen’

Hoe krijg je een docent zo ver dat hij verder kijkt dan alleen zijn eigen vak? Deze en andere vragen kwamen aan bod tijdens de De Cultuur Loper-bijeenkomst voor het voortgezet onderwijs.

11 april 2017
'De Cultuur Loper is geen methode, maar een instrument dat je kunt bespelen’

Cultuureducatie 2.0: een tentoonstelling maak je lekker zelf!

Zet bij elkaar: elf leerlingen als curator van een tentoonstelling.

24 januari 2017
Cultuureducatie 2.0: een tentoonstelling maak je lekker zelf!

De Creatieve Code

Een leerlijn creatief programmeren voor bovenbouw primair en onderbouw voortgezet onderwijs, gemaakt voor en door kunstenaars.

17 januari 2017
De Creatieve Code

Netwerk lokale intermediairs

Noord-Brabant heeft een uitgebreid netwerk van lokale intermediairs. Zij zijn hét lokale aanspreekpunt op het gebied van cultuureducatie.

25 november 2016
Netwerk lokale intermediairs

De Cultuur Loper

De Cultuur Loper is een meerjarig programma – bestaande uit coaching, scholing en een online instrument – waarmee scholen de kwaliteit van de eigen cultuureducatie kunnen verbeteren.

21 november 2016
De Cultuur Loper

Ook in het bedrijfsleven zijn narren nodig

'Kunstvakken in het voortgezet onderwijs: wat hebben leerlingen daar nu aan?'

30 augustus 2016
Ook in het bedrijfsleven zijn narren nodig